Leszek Czarny to jedna z czołowych postaci XIII wieku w Polsce. W latach
1260-1264 wyodrębnił z ojcowskiej prowincji łęczyckiej własne księstwo sieradzkie. Jako książę lokował
wiele miast i wsi, silnie rozbudował obwarowania sieradzkiego grodu i
ufundował w nim ceglaną kaplicę na planie centralnym, wyraz politycznej ambicji - rotundę. Polityczne wyczucie pozwoliło
mu utrzymać młode księstwo i stopniowo przyłączać do niego następne:
łęczyckie oraz inowrocławskie. W 1279 r., wskutek układów z Bolesławem
Wstydliwym, objął również kluczowe księstwa krakowskie i sandomierskie.
Władza nad rozległym obszarem oraz względy polityczne wymagały od Leszka
znacznej aktywności militarnej: prowadził udane wojny z księciem
wrocławskim Henrykiem Probusem oraz innymi stronnikami czeskich
Przemyślidów, najeżdżał Mazowsze, rozprawiał się z rebeliami krakowskiego
możnowładztwa, a także skutecznie gromił najazdy
Jaćwingów oraz Tatarów. 23 lutego 1280 r., pod Goźlicami, nieliczne
rycerstwo Leszka Czarnego pod przywództwem wojewodów krakowskiego oraz
sandomierskiego rozbiło przyprowadzone przez Lwa Halickiego wojska
tatarskie, wspierane przez Litwinów i Rusinów. Już kilka dni później
książę osobiście poprowadził udany kontratak w głąb księstwa
halickiego. Było to de facto pierwsze zwycięstwo Europejczyków nad
Tatarami, sukces, który Leszkowi przyszło jeszcze powtórzyć.
 |
| Jan Matejko, Leszek Czarny |
